Temel Linux Komutları
alias: Komuta takma bir isim ver
bash: Bourne Again Shell -> Linux’un standart shell’i
batch: Komutu ya da komutlari daha sonra ki bir zamanda calistir(bknz. at)
break: Bir blogu belli bir kosuldan terk et (bknz. continue)
clear: Monitörü temizle
cd: Dizin degistir
cal: Aktuel takvimi göster
echo: Harf dizisini monitöre yaz
exit: Shell’den cikma komutu
exec: Komutu calistir
file: dosya hakkinda bilgi ver
find: Belli bir dosyayi dizinlerde ara
ls: Dizinde bulunan dosyalari listele
vi: Bir metin editörü
set: Değer ata
Devamı için: https://wiki.ubuntu-tr.net/index.php?title=Temel_Linux_komutlar%C4%B1
Kabuk programlama; komut satırı(command line) üzerinden tek tek yaptığımız işlemlerin, bir dosya içerisine kaydedilip toplu bir şekilde yapılmasını sağlar. Her kabuğun kendine özgü programlama dili yapısı vardır. Bash kabuğu ise güçlü programlama özellikleriyle karmaşık programların rahatça yazılmasına izin verir. Mantıksal operatörler, döngüler, değişkenler ve modern programlama dillerinde bulunan pek çok özellik bash kabuğunda da vardır ve işleyiş tarzları da hemen hemen aynıdır. Genellikle, bir programı oluşturacak olan komutlar bir dosyaya yazılırlar ve ardından bu dosya çalıştırılır. Herhangi bir editör yardımıyla yazılan program, daha sonra kabuk altında çalıştırılır. Bir kabuk programı diğerlerini çalıştırabilir.
Kabuk programları, bir veya birden fazla linux komutunu tutan dosyalardır. Bu dosya yaratıldıktan sonra doğrudan dosyanın ismi girilerek veya dosya isminden önce ‘.’ karakteri getirerek çalıştırılabilir. Bir kabuk programı, çalıştırma bitini 1 yapmak suretiyle “çalıştırılabilir” hale getirilir. chmod komutu yardımıyla bir programı çalıştırılabilir yapmak için,
$ chmod +x komut-ismi
yazılabilir. Bundan sonra programın ismi yazılıp enter tuşuna basıldığı zaman bir program Linux komutuymuş gibi çalışacaktır.
* : Kendisinden önceki karakterin hiç veya birçok kez yanyana bulunabileceğini belirtir.
? : Tek bir karakter yerine geçer.
; : komut sonlandırıp diğer komuta geçilmesini sağlar.
^ : satır başı karakteri
$ : satır sonu karakteri ve değişken bildirimi
[] : parametre alan komutlarda aralık belirtir.
{, } : Karma karakter niceleyiciler
‘ ‘’ : Özel anlam olan karakterlerin kendilerini ifade etmek için kullanılır.
. : Bulunulan dizini ifade eder.
.. : Bir üst dizini ifade eder.
“ : Bu ifadelerin arasında kullanılan komut ve komut parçaları kabuk tarafından çalıştırılır.
> : Sol tarafındaki ifadenin ürettiği çıktıyı sağ tarafındaki dosyaya yönlendirir veya sol tarafındaki veriyi
sağ tarafındaki komuta girdi olarak sunar.
< : Sağ taraftaki veriyi sol taraftaki komuta girdi olarak sunar.
| : Sol tarafındaki komutun çıktısını sağ tarafta bulunan komuta girdi olarak sunar.
/dev/null : Kendisine yönlendirilen tüm veriyi yok eden özel bir sistem sürücüsüdür (device driver). Karadelik olarak ifade edilebilir. Özellikle stderr’e yapılan yönlendirmelerin ekrana bastırılmaması için kullanılır.
IFS : Kabuk için kullanılan özel bir operatördür. Ayraç karakterinin tanımlanması için kullanılır. Öntanımlı olarak boşluk karakteri için ayraç tanımlanmıştır.
Değişken İşlemleri
$ değisken_adi=atanacak_değer
Değişkene veri tipinden bağımsız olarak atama işlemi gerçekleştirilebilir. Değişkenler alfabetik veya nümerik karakterlerden oluşabilirler fakat bir değişken sayısal bir değer ile başlayamaz. Bunların dışında değişken isminin içinde “_” karakteri de bulunabilir. Bir değişkene değer ataması “=” işareti yardımıyla yapılır.
Not: Değişkenlere atama yaparken atanacak değeri iki adet çift tırnak (“…”) içine almak karşılaşılabilecek hataların önüne geçebilir.
Betiğe veya fonksiyona verilen bir parametre (ilk parametre için $1, ikinci paramtre için $2,… gibi) başka bir değişkende saklanabilir. geciciDegisken=$1
Kabuk üzerinde kullanıdığınız küçük ve büyük karakterler aksi belirtilmediği sürece birbirinden farklıdır. Denemelerinizi yaparken büyük/küçük harfleri aynen kullanıdığınıza emin olun.
Katar ifadeler birleştirilebilir. kelime=$kelime$ek
Sayılar ile dört işlem gerçekleştirilebilir.
Global Değişkenler(Default Çevresel Değişkenler)
$HOME – kullanıcının ev dizinini gösterir
$USER – kullanıcının kim olduğunu gösterir
$SHELL – Kullanıcın komut yürüttüğü kabuk vs.
$HOSTNAME
$GDMSESSION
Bu global değişkenlerin tamamını görüntülemek için ise komut satırımıza; $env yazmamız yeterlidir.
Girdi – Çıktı İşlemleri
Linux ortamında 1 adet girdi ortamı, 2 adet de çıktı ortamı bulunmaktadır. Bu ortamlar aşağıdaki gibi
listelenebilir. Standart Girdi (0): Kullanıcının giriş yaptığı ortamdır. Klavye standart giriş noktası olarak kullanılır. Kullanıcıdan alınan değer bir değişkene atanarak kullanılabilir.
Standart Çıktı (1): Başarılı bir işlem sonucunun aktarıldığı ortamdır. Monitor standart çıkış noktası olarak kullanılır. İstenirse başarılı durumlar başka bir ortama (dosya gibi) da aktarılabilir.
Hata Çıktısı (2): Başarısız bir işlem sonucunun aktarıldığı ortamdır. Monitor standart çıkış noktası olarak kullanılır. İstenirse başarısız durumlar başka bir ortama (dosya gibi) da aktarılabilir.
Bir yanıt yazın